tiroid kanseri ne demek?

Tiroid kanseri, tiroid bezinde başlayan bir kanser türüdür. Tiroid bezi, boynunuzun önünde, ses kutunuzun altındaki küçük, kelebek şeklinde bir bezdir. Vücudunuzun metabolizmasını düzenleyen hormonlar üretir. Tiroid kanseri nadir görülen bir kanser türüdür, ancak en yaygın görülen endokrin (hormon üreten) kanseridir.

Tiroid Kanseri Türleri:

Tiroid kanseri birkaç farklı tipe ayrılır ve bunların her birinin prognozu (hastalığın seyri ve sonuçları hakkındaki tahmin) farklıdır:

  • Papiller Tiroid Kanseri: En yaygın tiroid kanseri türüdür (%80-85). Genellikle yavaş büyür ve yayılma olasılığı düşüktür.
  • Foliküler Tiroid Kanseri: Papiller kanserden sonra en sık görülen ikinci türdür. Papiller kansere benzer şekilde genellikle yavaş büyür, ancak lenf bezlerine yayılma riski daha yüksek olabilir.
  • Medüller Tiroid Kanseri: Tiroid bezindeki C hücrelerinden kaynaklanır ve kalsiyum düzenleyen kalsitonin hormonunu üretir. Diğer tiroid kanseri türlerine göre daha hızlı büyüyebilir ve yayılabilir. Bazen genetik bir sendrom olan MEN2 ile ilişkilidir.
  • Anaplastik Tiroid Kanseri: Nadir görülen ancak en agresif ve hızlı büyüyen tiroid kanseri türüdür. Tedaviye dirençli olabilir ve kötü prognoz taşır.

Risk Faktörleri:

Tiroid kanseri için risk faktörleri şunları içerir:

  • Yaş: Tiroid kanserleri çoğunlukla 40 yaşından sonra görülür.
  • Cinsiyet: Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.
  • Iyonize radyasyon: Boyun bölgesine maruz kalınan iyonize radyasyon (örneğin, çocuklukta radyasyon tedavisi) riskini artırabilir.
  • Genetik faktörler: Bazı genetik sendromlar (örneğin, MEN2) tiroid kanseri riskini artırır.
  • Aile öyküsü: Tiroid kanseri öyküsü olan aile üyelerine sahip olmak riski artırabilir.
  • İyot eksikliği veya fazlalığı: İyot alımındaki dengesizlikler tiroid kanseri riskini etkileyebilir.

Belirtiler:

Tiroid kanseri genellikle erken evrelerinde belirti vermez. Belirtiler ortaya çıktığında şunları içerebilir:

  • Boyunda bir yumru (genellikle ağrısız)
  • Ses kısıklığı
  • Yutma güçlüğü
  • Nefes alma zorluğu
  • Boyun ağrısı
  • Lenf bezlerinde şişlik

Teşhis:

Tiroid kanserini teşhis etmek için doktorunuz şunları kullanabilir:

  • Fizik muayene: Boyunda yumru olup olmadığını kontrol etmek için.
  • Ultrason: Tiroid bezinin görüntülerini oluşturmak için.
  • İğne biyopsisi: Tiroid bezinden bir doku örneği alınarak mikroskop altında incelenmesi.
  • Tiroid fonksiyon testleri: Tiroid hormonlarının kan seviyelerini ölçmek için.
  • BT veya MR: Kanserin yayılımını belirlemek için.

Tedavi:

Tiroid kanseri tedavisi, kanser türüne, evresine ve yayılımına bağlıdır. Tedavi seçenekleri şunları içerir:

  • Cerrahi: Tiroid bezinin tamamının veya bir kısmının çıkarılması.
  • Radyoterapi: Kanseri yok etmek veya büyümesini yavaşlatmak için radyasyon kullanımı.
  • Radyoidodin tedavisi: Tiroid dokusuna radyoaktif iyot uygulanması.
  • Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaç kullanımı.
  • Hedefli terapi: Kanser hücrelerindeki belirli proteinleri hedefleyen ilaçlar.

Prognoz:

Tiroid kanseri prognozu, kanser türüne, evresine ve tedavinin etkinliğine bağlı olarak değişir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile papiller ve foliküler tiroid kanserlerinin prognozu genellikle iyidir. Ancak, anaplastik tiroid kanseri çok agresif ve tedaviye dirençlidir.

Önemli Not: Bu bilgiler genel bir bilgi amaçlıdır ve tıbbi tavsiye olarak kullanılmamalıdır. Tiroid kanseri veya diğer sağlık sorunlarıyla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, lütfen bir doktora danışın. Erken teşhis ve tedavi, tiroid kanserinde hayatta kalma oranlarını önemli ölçüde artırır. Boynunda yeni bir yumru fark eden herkes mutlaka bir doktora görünmelidir.